„Nowi w mieście” – psychologiczna interwencja internetowa
Według danych GUS 43% Polaków to tzw. „ludność mobilna”1, czyli taka, która nie mieszka od urodzenia w jednej miejscowości. Kiedy żyjemy w jakimś mieście od dawna, to każdego dnia towarzyszą nam ludzie, których często znamy od lat – koledzy i koleżanki z dzieciństwa, sąsiedzi czy rodzina. Po przeprowadzce zwykle budujemy nową sieć znajomych. Dla wielu z nas jest to nowe, często trudne doświadczenie – tłumaczy dr Anna Rogala, psycholog z Uniwersytetu SWPS.
Nawiązywanie i utrzymywanie relacji z innymi ludźmi często nie jest łatwe. Jest jednak coś, co może nam w tym pomóc – nasze własne przekonania, że potrafimy np.: zaprosić znajomego na kawę albo pójść na imprezę, na której prawdopodobnie nie będziemy nikogo znali. Im bardziej jesteśmy przekonani o własnej skuteczności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z innymi ludźmi, tym większe mamy szanse na zawarcie nowych znajomości i pogłębienie tych, które już mamy. Tak samo im bardziej wierzymy, że zmiana miejsca zamieszkania i stworzenia nowego grona znajomych nie stanowi dla nas problemu, tym bardziej jesteśmy skuteczni w naszym działaniu.
Badania pokazują, że przekonania o własnej skuteczności można efektywnie zwiększać2, choćby dzięki użyciu psychologicznych interwencji wykorzystujących nowe technologie. Program dostępny online jest dedykowany osobom, które niedawno zmieniły swoje miejsce zamieszkania. Celem badania jest sprawdzenie, czy nasz program może efektywnie pomóc w umocnieniu przekonań o własnej skuteczności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z innymi.
Dodatkowo chcemy zweryfikować, czy korzystanie z programu ma wpływ na poziom odczuwanej samotności, satysfakcji z życia i postrzeganego wsparcia społecznego. Wyniki badań naukowych pokazują, że przekonania o własnej skuteczności są związane z lepszym przystosowaniem do nowego środowiska3 (np. w pracy czy w szkole), lepszym samopoczuciem i niższym stresem4. Wyniki wskazują też, że osoby, które skutecznie nawiązują i utrzymują relacje z innymi ludźmi, czują się mniej samotne – wyjaśnia dr Anna Rogala.
Nawiązywanie relacji w dorosłym życiu nie zawsze jest łatwe. Sama kilkakrotnie przeprowadzałam się do nowego miasta. Zainspirowało mnie to do opracowania programu skierowanego do osób, które zmieniły miejsce zamieszkania i chciałyby łatwiej poznawać nowych ludzi oraz pogłębiać już istniejące relacje.
dr Anna Rogala, psycholog, Uniwersytet SWPS
Program ma efektywnie wspierać wszystkie osoby, które niedawno zmieniły swoje miejsce zamieszkania – czy to z powodów zawodowych, czy osobistych. To pierwsza tego rodzaju interwencja internetowa, która została udostępniona w polskiej wersji językowej.
Chociaż nasz program dostępny jest online, to podczas jego trwania będziemy zachęcali użytkowników do wykonywania ćwiczeń w swoim codziennym życiu. Na przykład do nawiązania rozmowy z osobą, którą znają tylko z widzenia (panem z warzywniaka czy sąsiadką). Ćwiczenia zawarte w programie bazują na teorii społeczno-poznawczej Alberta Bandury i odnoszą się do czterech źródeł przekonań o własnej skuteczności: naszych własnych doświadczeń, doświadczeń innych osób, przekonywania przez innych, że damy sobie radę, oraz naszych emocji i stanu naszego organizmu. W programie znajdują się również materiały, które pomogą poradzić sobie z ewentualnymi trudnościami, a także zaplanować kolejne kroki w nawiązywaniu znajomości.
Do udziału w badaniu zapraszamy, rejestrując się na: https://www.swps.pl/nauka-i-badania/badanie/20120-jak-zdobyc-przyjaciol-w-nowym-miescie. W związku z sytuacją epidemiczną dotyczącą COVID-19 zawieszamy rekrutację. Rekrutacja zostanie wznowiona 1 września 2020 r.
Szukamy osób pełnoletnich, które w ciągu ostatnich 6 miesięcy zmieniły miejsce zamieszkania i mają dostęp do internetu. Osoby, które zgłoszą się do udziału w badaniu, zostaną losowo przydzielone do jednej z dwóch grup. Pierwsza z nich uzyska dostęp do programu „Nowi w mieście” od razu i będzie z niego korzystać przez okres 3 tygodni. Druga grupa otrzyma dostęp do programu po upływie 8 tygodni.
Zespół: dr Anna Rogala (kierownik projektu), Maria Szczepaniak, Natalia Michalak, Aleksandra Bis.
1 Główny Urząd Statystyczny, 2014 r.
2 Cieslak, R., Benight, C. C, Rogala, A., Smoktunowicz, E., Kowalska, M., Zukowska, K., Yeager, C. i Luszczynska, A. (2016). Effects of Internet-Based Self-Efficacy Intervention on Secondary Traumatic Stress and Secondary Posttraumatic Growth among Health and Human Services Professionals Exposed to Indirect Trauma. Frontiers in Psychology, 7, 1009. Wei, M., Russell, D. W., Zakalik, R. A. (2005). Adult attachment, social self-efficacy, self-disclosure, loneliness, and subsequent depression for freshman college students: A longitudinal study. Journal of Counseling Psychology, 52(4), 602.
3 Jerusalem, M., Mittag, W. (1995). Self-efficacy in stressful life transitions. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in changing societies. Harrison, J. K., Chadwick, M., & Scales, M. (1996). The relationship between cross-cultural adjustment and the personality variables of self-efficacy and self-monitoring. International Journal of Intercultural Relations, 20(2), 167-188.
4 Sulaiman-Hill, C. M., Thompson, S. C. (2013). Learning to fit in: an exploratory study of general perceived self efficacy in selected refugee groups. Journal of immigrant and minority health, 15(1), 125-131.
Materiały Audio
Czym są przekonania o własnej skuteczności?
Źródła przekonań o własnej skuteczności
Dlaczego warto nawiązywać kontakty?
Jak walczyć z negatywnymi emocjami?
Interwencja internetowa a praktyka
dr
Anna Maj