Sprawdź nasze rozbudowane narzędzie do wyszukiwania.

Szukaj po kategoriach – oszczędzaj swój czas.

Uniwersytet SWPS - Strona główna
Egocentryzm ocen charakteru moralnego: mechanizmy, różnice indywidualne i strategie redukcji
naukowo-badawczy
realizowany

Egocentryzm ocen charakteru moralnego– mechanizmy, różnice indywidualne i strategie redukcji

Konrad Bocian
kierownik projektu
dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Konrad Bocian

naukowiec, psycholog społeczny, dziennikarz naukowy

zobacz biogram
wartość projektu: 1 449 665 PLN
instytucja finansująca: Narodowe Centrum Nauki
dyscyplina: nauki socjologiczne, psychologia
lokalizacja: projekt ogólnouczelniany
okres realizacji: 2022 2023 2024 2025

Naukowiec z Uniwersytetu SWPS podjął się zbadania mechanizmów zniekształcania ocen moralnych. Pod lupą dr. Konrada Bociana znalał się przede wszystkim wpływ egocentryzmu na formułowane osądy.

Założenia projektu

Pomimo solidnego teoretycznego i empirycznego uzasadnienia dla egocentrycznych zniekształceń w ocenach moralnych, wcześniejsze badania koncentrowały się głównie na sposobie w jaki egocentryzm zniekształca oceny dotyczące sprawiedliwości i uczciwości. Z tego powodu wiedza na temat mechanizmów leżących u podstaw wpływu egocentrycznych zniekształceń na sądy moralne jest poważnie ograniczona. Proponowany przez nas projekt zamierza wypełnić tą krytyczną lukę w wiedzy, skupiając się na wpływie egocentryzmu na sposób formułowania sądów moralnych na temat charakteru moralnego innych ludzi. Szczególnie dokładnie zbadamy potencjalne mechanizmy poznawcze, indywidualne różnice oraz strategie ograniczania wpływu egocentryzmu na oceny charakteru moralnego.

Numer projektu: 2021/43/D/HS6/02013

Wbrew powszechnemu przekonaniu o obiektywnej naturze sądów moralnych, moje wcześniejsze badania sugerują, że jest to przekonanie błędne. Sądy moralne dotyczące zachowania i charakteru innych ludzi ulegają zniekształceniom pod wpływem lubienia oraz interesu własnego. Wynika to faktu, że nasz punkt widzenia jest łatwo i automatycznie dostępny, gdy przyjmowanie perspektyw innych wymaga wysiłku, zasobów poznawczych i motywacji. Dodatkowo częściej wydajemy sądy moralne oparte na szybkich i automatycznych intuicjach niż na racjonalnym i kontrolowanym rozumowaniu. Razem z zespołem przez kolejne trzy lata będziemy badać w jakim stopniu wspominane procesy odpowiedzialne są za zniekształcenia ocen moralnego charakteru. Dodatkowo zbadamy, jaki wpływ na działanie tych procesów ma tożsamość moralna, narcyzm i chciwość. Pod koniec projektu sprawdzimy, jakie strategie interwencyjne pozwalają na formułowanie mniej subiektywnych i zniekształconych sądów moralnych.

Bocian, Konrad kierownik projektu
Etatowy
Tak
Biogram
Tak
Tytuł
dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS
Imię i nazwisko
Konrad Bocian
Miasto
sopot
Dyscyplina
psychologia
Specjalizacja
naukowiec, psycholog społeczny, wykładowca
Stanowisko
profesor uczelni
Funkcja w Instytucie
{"funkcja-w-instytucie0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Instytut Psychologii","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja na Wydziale
{"funkcja-na-wydziale0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Wydzia\u0142 Psychologii w Sopocie","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Katedrze
{"funkcja-w-katedrze0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Zak\u0142ad Psychologii Organizacji i Marketingu","Nazwa odmieniona":""}}
Funkcja w Centrum
{"funkcja-w-centrum0":{"Funkcja":"","Nazwa w mianowniku":"Centrum Bada\u0144 nad Poznaniem i Zachowaniem","Nazwa odmieniona":""}}
Obszar zainteresowania
psychologia-spoleczna
Wydział
Array
Instytut
Array
dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS Konrad Bociannaukowiec, psycholog społeczny, dziennikarz naukowy

Metodologia

W obecnym projekcie przeprowadzimy 9 eksperymentów i przetestujemy 8 hipotez. Najpierw zbadamy kwestię względnej siły egocentryzmu w sądach na temat moralnego charakteru. Po drugie, odpowiemy na pytanie za pomocą jakiego mechanizmu poznawczego: automatycznego czy kontrolowanego egocentryzm wpływa na atrybucje charakteru moralnego. Będziemy eksperymentalnie manipulować czynnikami wzmacniającymi automatyczne procesy (np: presja czasu). Planujemy również manipulować czynnikami wzmacniającymi procesy kontrolowane (np: motywacja). Po trzecie, przetestujemy, czy takie strategie, jak edukacja, odpowiedzialność lub nagradzanie za dokładność zmniejszają wpływ egocentryzmu na oceny charakteru moralnego, pomagając ludziom formułować sądy moralne wolne od błędów. Na koniec zbadamy, w jakim stopniu takie cechy indywidualne jak tożsamość moralna, narcyzm i chciwość kształtują wpływ egocentryzmu na moralne oceny charakteru.

Użyteczność wyników

Zdobyta w proponowanym projekcie wiedza pomoże w wyjaśnieniu rosnących sporów moralnych, z powodu których coraz więcej współczesnych społeczeństw doświadcza wojen kulturowych dotyczących aborcji, kary śmierci, małżeństw osób tej samej płci, imigracji czy zmian klimatycznych.