IO 2016 – Jak psychologia sportu pomaga zdobywać medale olimpijskie?

Po pierwsze: plan i strategia

„Jak budować 4-letnie plany treningowe oraz idące za nimi małe i duże strategie działania? Czy dziś wygrywamy tylko ciałem czy jak dowodzi psychologia sportu strona mentalna stała się również ważną kwestią? Samo ułożenie sobie planu na 4 nadchodzące lata (a czasem jak w przypadku naszego Mistrza Olimpijskiego Roberta Korzeniowskiego nawet na 8 lat, czyli dwie olimpiady) wymaga nie lada umiejętności ze strony zawodników, trenerów oraz związków sportowych. Czymś jednym jest napisanie planów krótko, średnio i długoterminowego a zupełnie inną sprawą jest solidnie przetrenowanie 4 lat, gdzie często zawodnikom wypada około 270 dni obozowych w jednym roku” – przypomina Aleksandra Pogorzelska kierownik studiów podyplomowych na Uniwersytecie SWPS pt. Psychologia sportu – w nurcie Sportu Pozytywnego.

Wyznaczanie celów okresowych

Zawodnicy uczą się planować długo i krótkoterminowe cele, korzystając z pomocy psychologów sportu i trenerów. Zarządzenie swoimi celami, wyznaczenie priorytetów oraz określenie konkretnych działań to umiejętności niezbędne każdemu zawodnikowi. Żeby móc widzieć swój olimpijski cel z dalekiej 4-letniej perspektywy psychologowie sportu polecają podzielić go na części i okresy, znaleźć po drodze punkty kontrolne pokazujące zawodnikowi, iż zmierza w dobrym kierunku lub powinien swoje plany lekko zweryfikować. W drodze do olimpijskiego celu, sportowcy przechodzą przez trudne wielogodzinne treningi, planują swoje życie wokół sportu i głównego celu, przechodzą przez kwalifikacje olimpijskie, by dostać miejsce na Igrzyskach, aż wreszcie stają na starcie i walczą o medale.

Psychologia sportu opisała i praktycznie wypracowała całą ścieżkę przygotowań do rywalizacji sportowej. Począwszy od radzenia sobie z silnymi emocjami już podczas ceremonii otwarcia Igrzysk, poprzez budowanie nastawienie z jakim zawodnicy przyjeżdżają i startują na Igrzyskach, a także w sytuacji samego startu – radzenie sobie ze stresem, z własnymi i nakładanymi przez innych presją i oczekiwaniami.

„Start na Igrzyskach i przygotowanie psychologiczne wynikające z rywalizacji na boisku, bieżni, parkiecie czy w basenie to jedno, natomiast kolejne elementy przygotowania mentalnego związane są z aspektami poza czy okołosportowymi jak radzenie sobie z niespodziewanymi kontuzjami tuż przed imprezą główną, bezpieczeństwo podczas samych Igrzysk czy wirus Zika, o którym tak głośno i z obawą mówi się w kontekście występów w Rio. Na koniec, po długich 4-letnich przygotowaniach i starcie na Igrzyskach zostaje już tylko wyciągnięcie wniosków, świętowanie zwycięstwa lub godzenie się z porażką i dla jednych kończenie kariery, a dla innych rozpoczęcie kolejnego cyklu przygotowań” – wymienia Natalia Pawelska koordynator studiów podyplomowych na Uniwersytecie SWPS pt. Psychologia sportu – w nurcie Sportu Pozytywnego.

Przed nami ostatnie kwalifikacje olimpijskie i rywalizacja o ostatnie wolne miejsca na Igrzyska w Rio, potem zacznie się już okres bezpośrednich przygotowań do Igrzysk, wyjazd do Rio i aklimatyzacja oraz oczekiwanie na swój start na Igrzyskach. 

Rozpoczynamy cykl artykułów i doniesień z Igrzysk Olimpijskich przygotowanych przez zespół psychologów sportu ze studiów podyplomowych na Uniwersytecie SWPS pt. Psychologia sportu – w nurcie Sportu Pozytywnego. Nasi eksperci przybliżą z czym będą mierzyli się nasi sportowcy i w jaki sposób psychologia wspomaga rywalizację o najwyższe laury sportowe.