ActEUActivating European citizens’ trust in times of crises and polarization
Projekt ActEU (Activating European citizens’ trust in times of crises and polarization), w który zaangażowało się 12 europejskich uczelni, ma na celu przeanalizowanie zaufania obywateli do instytucji politycznych oraz zapewnienie narzędzi umożliwiających aktywizację młodych obywateli. Z ramienia naszej uczelni projekt prowadzi prof. Mikołaj Cześnik, dyrektor Instytutu Nauk Społecznych USWPS.
O projekcie
Międzynarodowy zespół zaangażowany w projekt postara się znaleźć odpowiedzi na następujące pytania badawcze:
- W jaki sposób można konceptualizować i empirycznie mierzyć zaufanie polityczne i legitymizację instytucji unijnych?
- Czy wielopoziomowy charakter europejskich demokracji przedstawicielskich wymaga identycznego poziomu wsparcia obywateli na poziomie regionalnym, krajowym i unijnym?
- W jaki sposób polaryzacja społeczna w kluczowych kwestiach politycznych naszych czasów – imigracji, zmian klimatycznych i nierówności płci – podważa zaufanie polityczne i legitymizację demokratycznych systemów politycznych? I co mogą decydenci i społeczeństwo obywatelskie, aby sprostać tym wyzwaniom?
Projekt stawia sobie za cel zrozumienie i rozwiązanie kluczowych wyzwań, przed którymi stoi demokracja w Europie. Jako kierownik polskiego zespołu projektu ActEU, jestem przekonany, że nasze badanie ma fundamentalne znaczenie dla zrozumienia mechanizmów budowania zaufania politycznego i legitymacji w czasach kryzysu i rosnącej polaryzacji społecznej. Współpraca z międzynarodowym konsorcjum ekspertów i instytucji pozwala nam na podejście multidyscyplinarne i wielowymiarowe do analizy problemów demokracji w Europie.
Celem projektu jest nie tylko diagnoza problemów, ale przede wszystkim opracowanie konkretnych narzędzi i rozwiązań, które mogą wspierać demokracje w budowaniu trwałego zaufania obywateli. Przez połączenie innowacyjnych metod badawczych z praktycznym angażowaniem społeczeństwa obywatelskiego i decydentów, projekt ActEU ma szansę przyczynić się do stworzenia silniejszych, bardziej inkluzywnych i odpornych demokracji w Europie.
Metodologia
Międzynarodowy zespół 30 badaczy, którzy tworzą konsorcjum ActEU, podchodzi do zadania w nowatorski sposób. W pierwszej części grupa kierowana przez prof. Danielę Braun (Uniwersytet Kraju Saary) i dr Kristinę Weissenbach (NRW School of Governance, UDE) opracuje innowacyjne metody badań: od analiz internetowych po wywiady eksperymentalne.
W drugiej fazie projektu do działania wkroczą młodzi ludzie, którzy będą mogli zabrać głos w sprawach związanych z polityką, demokracją, ustrojem, instytucjami politycznymi oraz tematami społecznymi. Wyniki z pierwszego etapu realizacji projektu zostaną bezpośrednio wykorzystane do stworzenia zestawu narzędzi działań zaradczych mających na celu zwiększenie zaufania politycznego do europejskich demokracji przedstawicielskich i ich legitymizacji. W 13 europejskich miastach powstaną Youth Democracy Labs. Z kolei 20 organizacji działających w obszarach najbardziej istotnych dla projektu (np. nierówności płci, migracje, zmiany klimatu) utworzy sieć społeczeństwa obywatelskiego – ActEU Civil Society Network.
Naukowcy z Uniwersytetu SWPS będą uczestniczyli w kilku częściach projektu ActEU. Na podstawie publicznie dostępnych danych będą analizować m.in. to, jak w na przestrzeni lat zmieniało się w Europie zaufanie do instytucji przedstawicielskich i sposoby partycypacji politycznej.
Użyteczność wyników
W obliczu wielu tematów polaryzujących społeczeństwa, projekt ActEU ma m.in. przeanalizować tendencję spadku zaufania obywateli unijnych państw do instytucji politycznych. Inicjatorzy projektu zamierzają odkryć, jak polityka może odzyskać zaufanie obywateli i jak mogą oni z większym entuzjazmem podchodzić do uczestnictwa w demokracji.
Zespół
Międzynarodowe konsorcjum badawcze:
W skład konsorcjum badawczego wchodzą:
- UNIVERSITAET DUISBURG-ESSEN, Niemcy (lider konsorcjum);
- UNIVERSITAT DES SAARLANDES, Niemcy;
- PARIS-LODRON-UNIVERSITAT SALZBURG, Austria;
- TRANS EUROPEAN POLICY STUDIES ASSOCIATION, Belgia;
- USTAV MEZINARODNICH VZTAHU, Czechy;
- ABO AKADEMI, Finlandia;
- FONDATION NATIONALE DES SCIENCES POLITIQUES, Francja;
- INSTITUT CATHOLIQUE DE LILLE, Francja;
- ARISTOTELIO PANEPISTIMIO THESSALONIKIS, Grecja;
- UNIVERSITA DEGLI STUDI DI TRENTO, Włochy;
- UNIVERSIDAD DE OVIEDO, Hiszpania;
- UNIWERSYTET SWPS, Polska.