Podziel się wiedzą
Władza a zdolność rozpoznawania kłamstwa
Jak osoby obdarzone władzą społeczną radzą sobie z wykrywaniem kłamstwa? Są bardziej czy mniej podatne na fałsz? Wnioski z badań opisanych przez dr hab. Aleksandrę Cisłak-Wójcik, prof. Uniwersytetu SWPS i dr Joannę Ulatowską, przeczą stereotypom.
#władza społeczna #kłamstwo #badania #wpływ społeczny #czynnik władzy
Co badaliśmy?
- Badaczki sprawdzały w jaki sposób u osób posiadających władzę, a więc wpływ społeczny, działa wewnętrzny „detektor” kłamstw i na ile jest skuteczny. Wydawać by się mogło, że ludzie posiadający władzę są mniej skoncentrowani na innych, a przez to bardziej podatni na stereotypowe postrzeganie, które z kolei osłabia wrażliwość na bodźce sygnalizujące kłamstwo.
W jaki sposób?
- Przeprowadzono w sumie trzy badania. Osoby biorące w nich udział (N = 502) zostały poproszone o zidentyfikowanie prawdomównych i nieszczerych kandydatów podczas rozmów kwalifikacyjnych. Badanie pierwsze było eksperymentem terenowym z udziałem tych, którzy zajmowali zarówno stanowiska kierownicze jak i niemenedżerskie (N = 88). W kolejnych dwóch eksperymentach laboratoryjnych poproszono osoby badane, aby wcieliły się w rolę sprawujących władzę (Badanie 2, N= 214) lub po prostu pełniących funkcję menedżerską (Badanie 3, N = 200). W badaniach 2 i 3 zastosowano ponadto bezpośrednią i pośrednią metodę wykrywania kłamstw.
Wnioski z pracy badawczej
- W przeciwieństwie do pierwotnych hipotez, badaczki dowiodły, że ludzie posiadający władzę dokonują lepszej oceny sytuacji, odróżniając prawdę od fałszu, niż osoby jej pozbawione. Przewaga nie jest duża, ale jednak wskazuje, że władza wpływa na sposób i skuteczność przetwarzania informacji.