Ponad 4,5 mln z NCN na projekty naszych naukowców

We współczesnym świecie kontakty między grupami różniącymi się pod względem kulturowym, narodowym czy ideologicznym obfitują w sytuacje, w których członkowie jednej grupy mogą czuć się odrzuceni przez inną grupę (niezależnie od intencji czy możliwości tej ostatniej). Niektóre osoby interpretują takie sytuacje jako zagrożenie dla dobrego imienia ich grupy i reagują na nie agresywnie. Często tworzą one lub zasilają radykalne organizacje niestroniące od agresywnych działań (np. ataków terrorystycznych). Badania pokazują, że członków takich organizacji charakteryzuje wysoki poziom narcyzmu grupowego. Są przekonani, że ich grupa jest niezwykle ważna, zasługuje na uprzywilejowane traktowanie, a inni nie doceniają jej wystarczająco.

Dzięki środkom z NCN dr hab. Agnieszka Golec de Zavala, prof. Uniwersytetu SWPS z Wydziału Zamiejscowego w Poznaniu, zbada, czy zachowania agresywne „narcyzów grupowych” wynikają z braku umięjętności radzenia sobie z własnymi emocjami. Celem badań będzie również określenie, czy (i w jaki sposób) praktyka uważnej wdzięczności może obniżyć tę skłonność.

Psychologowie już od jakiegoś czasu wiedzą, że niektórym osobom łatwiej jest osiągać szczęście. Jeśli ktoś jest raczej towarzyski i stabilny emocjonalnie, mało wrażliwy, ale za to aktywny i wytrzymały – będzie prawdopodobnie dość szczęśliwą osobą. Zestaw cech predysponujących do szczęścia jest w zasadzie znany. Nie oznacza to, że inne obszary – na przykład wyuczone postawy wobec życia czy wyznawane wartości – nie wpływają na dobrostan.

Choć każdy człowiek intuicyjnie wie, czym jest szczęście, to w psychologii ma ono bardzo wiele różnych definicji. W projekcie uwzględnione zostaną dwa rozumienia szczęścia: szczęście jako życie przyjemne (ujęcie hedonistyczne) oraz szczęście jako życie dobre, gdzie realizuje się siebie i swój potencjał (ujęcie eudajmonistyczne).

Czy obszar cech i wartości inaczej wpływa na różne aspekty dobrego i przyjemnego życia?

Realizowany projekt będzie trwał trzy lata i obejmie trzy badania. Dzięki środkom finansowym z NCN dr Agnieszka Bojanowska z Wydziału Zamiejscowego w Poznaniu zrealizuje badania z udziałem około 1000 osób. 

Celem projektu GEMTRA jest zbadanie doświadczeń związanych ze staniem się matką w Polsce, zarówno współcześnie jak i we wcześniejszych momentach społeczno-historycznych ostatniego półwiecza. Zasadniczo wiemy, że tak zwana tranzycja do macierzyństwa – czyli zostanie matką po raz pierwszy – jest punktem zwrotnym w życiu kobiety. Rodzicielstwo stanowi sygnał osiągnięcia przez jednostkę wieku dorosłego, a także ma kluczowy wpływ na inne decyzje życiowe, dotyczące m.in. pracy zawodowej czy migracji. W Polsce brakuje jednak badań pokazujących, jak faktycznie przebiega proces tranzycji.

Niewiele wiemy zwłaszcza o roli kontekstu społecznego, a przecież macierzyństwo „dzieje się” w konkretnym momencie biograficzno-historycznym determinującym związane z nim oczekiwania i wyzwania. Patrząc szerzej, projekt ma uwidocznić podobieństwa i różnice w biografiach, decyzjach i charakterystykach trzech pokoleń polskich matek.

Środki finansowe z NCN pozwolą dr Paulinie Pustułce z Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych w Warszawie na realizację badań, w tym 100 wywiadów z trzema pokoleniami polskich kobiet.

Badania pozwolą także określić, na ile młode Polki odtwarzają wzory macierzyństwa poprzednich pokoleń, na ile zaś tworzą nowe wzorce polskiego macierzyństwa w XXI wieku.