„Komentarz do Konstytucji RP. Art. 40”
W kolejnym tomie z serii komentarzy do Konstytucji RP prof. Dariusz Jagiełło z Instytutu Prawa Uniwersytetu SWPS omawia konstytucyjny zakaz tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania i kar. Przywołuje także szereg orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Ochrona ludzkiej godności i zakaz przemocy
Publikacja naszego badacza stanowi istotny wkład w dyskusję na temat artykułu 40 Konstytucji RP:
Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar cielesnych.
Autor odnosi się także do kontekstu międzynarodowego, m.in. do walki z terroryzmem.
W tomie poruszony został szereg kluczowych kwestii, takich jak:
- historia prac nad dzisiejszym brzmieniem artykułu;
- Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur;
- definicja tortur w przepisach międzynarodowych;
- związek tortur z terroryzmem;
- głosy za legalizacją torturowania;
- standard przesłuchań a tortury;
- odbywanie i wykonywanie kary pozbawienia wolności;
- nieludzkie traktowanie podczas tymczasowego aresztowania.
Uwadze autora nie uszła również kontrowersyjna nowelizacja kodeksu karnego, która weszła w życie 1 października 2023 r. i wpłynęła na komentowany przepis konstytucyjny. Prof. Jagiełło dokonuje analizy zmian wprowadzonych przez tę nowelizację oraz ich potencjalnego wpływu na kwestie związane z zakazem tortur i nieludzkiego traktowania.
Publikacja stanowi rzetelne źródło informacji o ochronie podstawowych praw człowieka. Jest warta polecenia badaczom i prawnikom, a także wszystkim, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę na ten temat.
Opracowanie ukazało się nakładem wydawnictwa Difin, przy wsparciu i pod patronatem Uniwersytetu SWPS.
O autorze
Doktor habilitowany nauk prawnych, prawnik, radca prawny. Specjalizuje się w prawie karnym materialnym, prawie karnym procesowym i kryminalistyce. Zastępca dyrektora Instytutu Prawa Uniwersytetu SWPS, członek Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego. Autor licznych publikacji, w tym podręczników, artykułów naukowych i opracowań w pracach zbiorowych.
Wyjątkowa seria wydawnicza Instytutu Prawa
Konstytucja Rzeczypospoliej Polskiej została uchwalona w 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe i jest najwyższym aktem prawnym obowiązującym w naszym kraju. Chociaż na rynku prawniczym istnieje kilka komentarzy do Konstytucji RP, żaden z nich nie dorównuje stopniem szczegółowości ani obszernością analizy dziełu podjętemu przez Instytut Prawa Uniwersytetu SWPS w 2020 r.
Każda część komentarza poświęcona jest konkretnemu zagadnieniu, uregulowanemu w jednym lub kilku artykułach Konstytucji.
Wszystkie tomy zachowują taki sam układ. Przedstawiają kwestię:
- historycznie – czy i w jaki sposób była uregulowana w poprzednich polskich konstytucjach,
- porównawczo – jak została uregulowana w konstytucjach pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej,
- analitycznie – co dokładnie mówią obecne przepisy.
Autorkami i autorami tomów są pracownicy badawczo-dydaktyczni Instytutu Prawa USWPS, a także wybitni specjaliści z innych ośrodków badawczych. Planowanych jest ponad 70 tomów.
Za redakcję naukową odpowiadają prof. Marek Chmaj oraz prof. Teresa Gardocka.