Artykuł politologów z USWPS nagrodzony przez „East European Politics”
Z przyjemnością informujemy, że prof. Mikołaj Cześnik i prof. Ben Stanley z Uniwersytetu SWPS otrzymali nagrodę za najlepszy artykuł opublikowany w czasopiśmie naukowym „East European Politics” („EEP”). Redakcja „EEP” co roku wyróżnia naukowców, którzy nie tylko prowadzą badania na najwyższym poziomie, ale także potrafią je w atrakcyjny sposób opisać. Wyróżniona publikacja dotyczy postaw populistycznych wśród polskich wyborców.
Nagroda za badania nad postawami populistycznymi w Polsce
Nagrodzony artykuł, „Uninformed or informed populists? The relationship between political knowledge, socio-economic status, and populist attitudes in Poland” [Populiści niezorientowani czy dobrze poinformowani? Związek pomiędzy wiedzą polityczną, statusem społeczno-ekonomicznym i postawami populistycznymi w Polsce] ukazał się w 2022 r., w 38. tomie czasopisma „East European Politics”. Zespół redakcyjny jednogłośnie uznał, że publikacja prof. Mikołaja Cześnika i prof. Bena Stanleya ma znaczący wkład w niezwykle istotny dyskurs toczący się obecnie w naukach politycznych. Z tego względu przez najbliższy rok artykuł będzie ogólnodostępny.
„East European Politics” jest cenionym czasopismem naukowym poświęconym bieżącym badaniom nad rządami, polityką i społeczeństwami w krajach postkomunistycznych. Zakres tematyczny obejmuje Europę Środkowo-Wschodnią i Południowo-Wschodnią, Rosję oraz kraje byłego Związku Radzieckiego. Czasopismo publikuje oryginalne badania dotyczące poszczególnych krajów, powiązań między regionem postkomunistycznym a resztą świata oraz analizy porównawcze.
Kto głosuje na populistów?
W swoim artykule prof. Mikołaj Cześnik i prof. Ben Stanley z Instytutu Nauk Społecznych Uniwersytetu SWPS omawiają związek między wiedzą polityczną, statusem społeczno-ekonomicznym i postawami populistycznymi, wykorzystując dane z wyborów parlamentarnych w Polsce w 2015 roku. Wyniki tych badań podważają powszechny pogląd, że populizm przyciąga przede wszystkim osoby niedoinformowane i o niskiej pozycji społecznej.
O ile przewidywany związek między populizmem a wiedzą polityczną utrzymuje się wśród elektoratu jako całości, nie wpływa on na zachowania wyborcze rozumiane jako wybór między partiami. Chociaż osoby niedoinformowane i znajdujące się niżej na drabinie społecznej faktycznie mogą głosować na populistów, bardziej prawdopodobne jest, że nie zagłosują w ogóle, a sam populizm nie odgrywa tu znaczącej roli. Widzimy za to wyraźny podział między partiami prawicowymi, popieranymi przez osoby zorientowane w kwestiach politycznych i prezentujące postawy populistyczne, a partiami liberalnymi, które przyciągają wyborców równie zorientowanych, ale antypopulistycznych. Podział ten jest szczególnie wyraźny wśród osób o wysokim statusie społeczno-ekonomicznym, które częściej głosują.
Ustalenia naszych politologów kwestionują przekonanie, że populizm nie jest naturalną częścią polityki demokratycznej. Wskazują natomiast, że jest on zwyczajnym elementem współczesnej demokracji, a nie wybuchem irracjonalnego zachowania mas. Wyniki badań omówione w nagrodzonym artykule pozwalają lepiej zrozumieć powiązania pomiędzy wiedzą polityczną, statusem społeczno-ekonomicznym i postawami populistycznymi. Rzucają też więcej światła na miejsce populizmu w systemach demokratycznych.
O autorach
Socjolog i politolog. Dyrektor Instytutu Nauk Społecznych Uniwersytetu SWPS. Zajmuje się badaniami opinii społecznej i wyborów politycznych. Specjalizuje się w analizie systemów politycznych, w szczególności demokracji. Występuje w mediach jako stały komentator życia politycznego. Jest członkiem Polskiego Generalnego Studium Wyborczego, pionierskiej w Polsce inicjatywy, która ma na celu systematyczną i rzetelną rejestrację oraz analizę najważniejszych wydarzeń politycznych w kraju – wyborów parlamentarnych.
Politolog, socjolog. W pracy naukowej zajmuje się badaniami nad zachowaniami wyborczymi, partiami politycznymi, populizmem, stanem demokracji w Europie Środkowo-Wschodniej. Kierownik w projekcie badawczym „Dynamika postaw i poglądów politycznych” (The dynamics of political attitudes and views), realizowanym w latach 2019–2022 oraz „Plemienność czy obojętność? Badanie rzeczywiście istniejących wartości demokratycznych i ich konsekwencji w Polsce” (Partisan bias or a climate of indifference? An investigation of actually-existing democratic values and their consequences in Poland), realizowanego w latach 2021-2024. Autor wielu publikacji naukowych dotyczących sytuacji politycznej w Polsce.
Zobacz inne aktualności
