Twoja praca. Jak osiągnąć dobrostan i uniknąć wypalenia zawodowego

Czy praca marzeń, która daje nam radość, sens życia, rozwój to nierealistyczna wizja poza Twoim zasięgiem? W książce „Twoja praca. Jak osiągnąć dobrostan i uniknąć wypalenia zawodowego” autorstwa Alicji Kotłowskiej, ekspertki ds. zarządzania z Uniwersytetu SWPS znajdziesz: testy do autodiagnozy, które pomogą Ci odkryć, co jest problemem w Twojej pracy; porady ekspertów, jak poprawić swój komfort pracy; konkretne narzędzia do budowania efektywności zawodowej.

Jeśli czujesz się niekomfortowo w pracy, pamiętaj, że możesz to zmienić. Czas na Twoje działanie. Oto 5 porad jak poprawić swój dobrostan w obecnej pracy, aby nie trzeba było jej zmieniać.

Stres jest nieunikniony. Ale to nie znaczy, że musi rządzić Twoim życiem zawodowym.

Każdego dnia rozwiązujesz problemy klientów, współpracowników i partnerów. Twoja praca to nieustanne mierzenie się z wyzwaniami. Stres jest częścią naszej codziennej pracy i właśnie dlatego dobrostan w pracy nie polega na unikaniu stresu, ale na nauczeniu się, jak sobie z nim radzić.

Jak pisze amerykański filozof Andrew Bernstein w książce The Myth of Stress: „Stres jest czymś, co tworzy się w umyśle na podstawie tego, jak interpretujemy to, co dzieje się w naszym życiu”. Zatem stres w pracy nie jest niezależną siłą – to efekt Twojej interpretacji. A ta książka pokaże Ci, jak zarządzać stresem w pracy. Znajdziesz w niej:

• Praktyczne sposoby diagnozowania stresorów w Twojej pracy,
• Wyjaśnienie różnicy między stresem a dystresem,
• Przegląd skutków długotrwałego stresu dla zdrowia psychicznego i fizycznego,
• Konkretne porady medyczne dotyczące dbania o ciało i umysł w miejscu pracy,
• Sprawdzone metody redukcji stresu w pracy – proste, skuteczne i dostępne od razu

Zajrzyj do Rozdziału 10, aby poznać narzędzie do budowania odporności psychicznej, poczucia sensu i komfortu w pracy.

Zasoby w pracy to Twoja tarcza przeciwko stresowi. Odkryj je i zacznij z nich korzystać.

Czy Twój stres w pracy to efekt zbyt wielu obowiązków? Nie tylko. Jak pokazuje Teoria Wymagań–Zasobów (ang. Job Demands–Resources Theory) autorstwa Bakkera i Demerouti, to brak zasobów – a nie same wymagania – prowadzi do wypalenia, frustracji i obniżenia motywacji. Według tej koncepcji wysokie wymagania w pracy to główne źródło stresu i przeciążenia. Natomiast, zasoby – takie jak wsparcie, autonomia czy sens pracy – łagodzą skutki stresu i wspierają rozwój zawodowy. To właśnie zasoby pozwalają Ci przetrwać trudniejsze momenty i budować satysfakcję z pracy. Ale najpierw musisz je zidentyfikować. W książce:

• Wykonasz testy autodiagnozy zasobów, które masz już dziś w zasięgu ręki,
• Dostosujesz odpowiednie zasoby do redukcji stresu w Twoim środowisku pracy,
• Nauczysz się korzystać z takich zasobów jak: elastyczne godziny pracy, wsparcie menedżerskie i społeczne, poczucie sensu i docenianie, autonomia i możliwość wyboru metod pracy, szkolenia i rozwój kariery.

W Rozdziale 11 poznasz też badania o tym, jak dostęp do zasobów wygląda w Polsce na tle Europy – i co możesz z tym zrobić już teraz. Nie czekaj, aż stres przejmie kontrolę. Naucz się korzystać z Twoich zasobów.

Czy problemem jest Twoja praca… czy brak dopasowania do niej?

„Pracę należy wybierać dużo ostrożniej niż współmałżonka, ponieważ spędza się w niej więcej czasu niż w jego towarzystwie” – pisze Jonathan Carroll. Zaskakująco wielu ludzi męczy się w pracy, którą sami wybrali – nie dlatego, że ta praca jest „zła”, ale dlatego, że kompletnie do nich nie pasuje. Zawód wybrany z powodu prestiżu, presji otoczenia czy mylnego wyobrażenia z seriali telewizyjnych rzadko kiedy prowadzi do spełnienia.

W książce usłyszysz głosy pracowników, którzy zmagali się z wypaleniem, frustracją i stresem, nie wiedząc, że to nie zadania, lecz brak dopasowania do własnych preferencji był prawdziwym źródłem problemu. Przykładowo, nie znosisz hałasu i chaosu? - Nie zostawaj nauczycielem. Masz lęk przed widokiem krwi? - szpital to nie Twoje miejsce. Nie lubisz częstych rozmów z ludźmi? - obsługa klienta nie da Ci satysfakcji.

W Rozdziale 5 poznasz Teorię Dopasowania Człowiek–Organizacja (ang. Person–Organisation Fit) autorstwa Amy Kristof – naukowe podejście, które pomaga ocenić, czy środowisko pracy naprawdę odpowiada Twoim wartościom, stylowi pracy i potrzebom. Dodatkowo:

• Przeczytasz historie osób, które odważyły się na zmianę – i czerpią radość z pracy,
• Otrzymasz narzędzia do rozpoznania własnych preferencji zawodowych,
• Poznasz inspirujące wypowiedzi ekspertów, którzy odnaleźli spełnienie w pracy – i pokażą Ci, jak to zrobić.

Jak powiedział William Shakespeare – „Nie ma pożytku z nielubianej pracy.” Zatem warto zastanowić się, jak lepiej dopasować pracę do naszego charakteru, kompetencji i indywidualnych potrzeb, żeby czerpać radość z wykonywanych zadań każdego dnia.

Toksyczne środowisko pracy – naucz się je rozpoznawać i stawiaj granice.

„Życie jest zbyt krótkie, by spędzać je z ludźmi, którzy wysysają z nas szczęście” – pisze Robert Sutton, profesor zarządzania z Uniwersytetu Stanforda i autor książki The No Asshole Rule. Jeśli często w pracy czujecie się przytłoczeni, lekceważeni lub manipulowani – to nie jest „normalna praca”. To jest toksyczne środowisko, które wpływa na Twoje zdrowie, samopoczucie i życie osobiste. Według badań American Psychological Association (2023) 1 na 5 pracowników uważa, że jego miejsce pracy jest toksyczne. A badania Anny Nyberg ze Sztokholmskiego Instytutu Stresu pokazują, że osoby zarządzane przez toksycznych menedżerów są aż o 60% bardziej narażone na choroby serca. Nie czekaj, aż sytuacja w pracy Cię złamie. Naucz się rozpoznawać zagrożenia i stawiaj granice. W książce znajdziesz:

• Jasne wyjaśnienie, czym jest: mobbing, zawłaszczanie cudzych sukcesów, manipulacja i przemoc relacyjna w miejscu pracy.
• Praktyczne porady, jak radzić sobie z toksycznymi szefami i tzw. wampirami energetycznymi,
• Wskazówki, jak odzyskać pewność siebie i chronić własne granice.

Zajrzyj do Rozdziału 8 i 9, jeśli chcesz zrozumieć, dlaczego „agresja w pracy może być jak choroba zakaźna” (Jimmy Carter). Masz prawo do pracy w zdrowym środowisku pracy.

Twój dobrostan w pracy zaczyna się od Ciebie. Nie czekaj na pracodawcę.

„Jak nie Ty, to kto?” – to nie tylko hasło, to konieczność. Według Raportu Koalicji Bezpieczni w Pracy 2023 aż 95% pracowników uważa, że to firma powinna dbać o dobrostan pracowników, ale tylko 35% czuje, że rzeczywiście ktoś o ten dobrostan dba. To oznacza jedno: czas wziąć sprawy w swoje ręce. Zamiast czekać, aż Twoja firma zadba o Ciebie – działaj samodzielnie. W książce znajdziesz: testy autodiagnozy, które pomogą Ci odkryć, co jest problemem w Twojej pracy; porady ekspertów, jak poprawić swój komfort pracy; konkretne narzędzia do budowania wewnętrznej równowagi i efektywności zawodowej. Dodatkowo poznasz:

• Zasady cyfrowego dobrostanu i higieny pracy z technologią, a także jak dbać o aktywny odpoczynek i dobry sen (Rozdział 16 i 17).
• Testy do autodiagnozy relacji praca–życie, aby sprawdzić, czy Twoja praca wzbogaca Cię, czy wypala? A może jesteś pracoholikiem? (Rozdział 18).
• Metody zwiększające efektywność w pracy: Eisenhower Box, 7 nawyków skutecznego działania (Stephen R. Covey), cele SMART, głęboka praca (Cal Newport), inteligencja emocjonalna (Daniel Goleman; Rozdział 19).

A jeśli mimo wszystko Twoja praca nadal nie da Ci sensu, rozwoju i spokoju? W ostatnim rozdziale znajdziesz konkretne wskazówki, kiedy i jak zmienić pracę, a nawet jak zrezygnować z etatu i rozpocząć własną działalność, by pracować na swoich zasadach i odnaleźć pracę marzeń. Zacznij dbać o swój dobrostan w pracy każdego dnia. Bo jeśli nie Ty, to kto?

Książka została wydana nakładem wydawnictwa Helion. Przejdź na stronę wydawcy.