Kompetencje w branży IT. Oczekiwania kontra rzeczywistość
Transformacja cyfrowa sprawia, że branża IT wykazuje rosnące zapotrzebowanie na nowych specjalistów. Sektor ten jest niezwykle różnorodny – pod względem kompetencji pracowników, ich doświadczenia i oczekiwań. Uniwersytet SWPS oraz portal No Fluff Jobs stworzyły projekt badawczy „Kompetencje w IT. Perspektywy kandydatów, specjalistów i rekruterów”, którego wyniki przedstawiają unikalne dane m.in. na temat tego, jakie umiejętności w IT są i będą najbardziej pożądane przez pracodawców.
Kim jest kandydat do pracy w branży IT?
Badanie pokazuje zarówno perspektywę kandydata do pracy (absolwenta lub osoby, która chce się przekwalifikować), jak i pracownika w branży IT (specjalisty). Wśród badanych kandydatów IT aż 38,6% respondentów stanowiły osoby w wieku 25–34 lat, natomiast 18,5% – w przedziale 35–44 lat. Może to oznaczać, że perspektywa pracy w IT jest najbardziej kusząca dla tych, którzy mają już za sobą wcześniejsze doświadczenie zawodowe i są na drodze do przebranżowienia. Co ciekawe, kandydaci i kandydatki w większości ukończyli kierunki humanistyczne bądź społeczne – filologię, psychologię, kognitywistykę, kulturoznawstwo, politologię, ekonomię, marketing czy zarządzanie.
Uniwersytet jest łącznikiem pomiędzy studentem a rynkiem pracy. Na Uniwersytecie SWPS stawiamy na to, by nasze programy studiów były jak najlepiej dopasowane do wymagań rynku pracy, a nasi absolwenci przygotowani do rozpoczęcia kariery zawodowej. Aby było to możliwie, wiemy, że musimy ten rynek doskonale znać, reagować na wszystkie zmiany, a czasem je nawet wyprzedzać. Przygotowany raport dał nam możliwość zdiagnozowania potrzeb pracodawców i pracowników branży IT na poszczególnych poziomach. Pozwolił także przyjrzeć się dynamice rynku pracy w obszarze IT oraz określić, jakie kompetencje miękkie i techniczne mają znaczenie w rozwijaniu kariery – mówi Łukasz Skorupski, dyrektor kreatywny Uniwersytetu SWPS.
Co skłania kandydatów do podjęcia pracy w IT?
Najważniejsze przy decyzji o podjęciu pracy w sektorze IT są opinie osób, które pracują w tej branży, elastyczne podejście do pracownika oraz zarobki. Znaczenie ma także innowacyjność IT, ogólnodostępne materiały do samokształcenia, zapotrzebowanie na rynku pracy, przypadek i prestiż pracy. Ważna dla pracowników jest również możliwość pracy zdalnej – aż 46,9% badanych stwierdziło, że to decydujący czynnik, który wpłynął na przyjęcie posady u obecnego pracodawcy.
Ponad 28% kandydatów do pracy w IT biorących udział w badaniu przyznało, że nie potrafi określić, jakie umiejętności twarde są potrzebne, by rozpocząć karierę w IT. Kandydaci podejmują tytaniczną pracę, by szlifować swoje umiejętności, ale wciąż nie mogą znaleźć zatrudnienia. Dlaczego? Ponieważ szkolą się z niewłaściwych technologii. Z kolei rekruterzy bezskutecznie szukają juniora (osoby początkującej w branży IT), twierdząc, że żaden nie spełnia ich oczekiwań.
Podobnie jak w przypadku kompetencji twardych, wizja pożądanych soft skills odbiega od realnych wymagań rynku. Poszukuje się przede wszystkim juniorów, którzy mają wysoko rozwinięte umiejętności interpersonalne – potrafią pracować w zespole i jasno komunikować swoje potrzeby. O wynikach rekrutacji na stanowiska juniorskie bardzo często decyduje nie wiedza techniczna, a to, jak kandydat radzi sobie w kontakcie bezpośrednim. Kandydat bez portfolio i doświadczenia komercyjnego musi „sprzedać się” właśnie jako świetny członek zespołu. Rekruterzy zgodnie twierdzą (90,5%), że oczekują od przyszłych pracowników przede wszystkim umiejętności pracy zespołowej. Natomiast kandydaci w większości uważają, że oczekuje się od nich umiejętności rozwiązywania problemów (79,9%).
Jakich kompetencji potrzebują zatem specjaliści IT, aby piąć się po szczebelkach kariery? Będą to m.in.: rozwiązywanie problemów, praca zespołowa, komunikacja, samodoskonalenie czy zdolność do adaptacji. Natomiast na stanowiskach, gdzie zarządza się zespołami, także umiejętności przywódcze, negocjacji oraz delegowania zadań. Jak te kompetencje doskonalić? Tu bez wątpienia najlepszym rozwiązaniem jest praktyczny trening – tłumaczy dr Agnieszka Golińska, psycholog, specjalistka w dziedzinie zarządzania z Uniwersytetu SWPS.
Przygotowany raport dał nam możliwość zdiagnozowania potrzeb pracodawców i pracowników branży IT na poszczególnych poziomach. Pozwolił także przyjrzeć się dynamice rynku pracy w obszarze IT oraz określić, jakie kompetencje miękkie i techniczne mają znaczenie w rozwijaniu kariery.
Nad czym rekruterzy mogą jeszcze popracować?
Autorzy badania odkryli największą przepaść dzielącą rekruterów i specjalistów IT. Pierwsi często po prostu nie rozumieją, na czym polega praca drugich. Bywa więc, że nie potrafią przygotować oferty pracy skrojonej pod dane stanowisko i oczekiwane zarobki. Luki informacyjne dają o sobie znać również podczas pierwszego kontaktu z kandydatem, a także na etapie rozmowy kwalifikacyjnej.
W badaniu „Kompetencje w IT” przeanalizowaliśmy perspektywy wszystkich trzech grup (specjalistów, kandydatów, rekruterów), aby przygotować kompleksowy raport, który rozjaśni ich oczekiwania, potrzeby i bolączki, a także umożliwi bardziej efektywną współpracę. Szczególnie istotnym elementem raportu są karty stanowiskowe. Na podstawie zebranych danych udało nam się przygotować m.in.: opis wymaganych kompetencji miękkich, twardych czy deklarowanych zarobków dla trzynastu głównych specjalizacji w IT, wszystko z podziałem na poziom doświadczenia. Chcemy, aby nasza wspólna publikacja z Uniwersytetem SWPS stała się drogowskazem dla osób, które łączą swoją przyszłość z branżą IT – wyjaśnia Paulina Król, Head of People and Operations w No Fluff Jobs.
Rekruterzy nie powinni traktować wszystkich specjalistów IT jak jednej grupy o tych samych oczekiwaniach i potrzebach. Pozyskanie doświadczonego pracownika jest trudne, ale o swoje miejsce w branży walczy wielu chętnych do nauki juniorów. Jeśli organizacje teraz nie otworzą się na juniorów, to za kilka lat zabraknie pracowników na zaawansowanym poziomie.
Więcej o badaniu
Badanie „Kompetencje w IT. Perspektywy kandydatów, specjalistów i rekruterów” zostało przeprowadzone w okresie od 21 lipca 2021 r. do 31 sierpnia 2021 r. poprzez ankietę internetową. Wzięło w niej udział łącznie 1801 respondentów – 1019 specjalistów IT, 271 kandydatów oraz 511 rekruterów.
Cały raport można znaleźć na stronie projektu
Zobacz inne aktualności
