Profesor Krzysztof Skarbek w „Głosach Humanistyki”. Jak walczy czołgami z hipokryzją?

Prof. Krzysztof Skarbek: „Jaki jest cel tego, co robię? Przede wszystkim walka o wartości i sprzeciw wobec hipokryzji – najważniejsze są przyjaźń i nowe porozumienie międzyludzkie. Tworzę swoje marzenia z obrazów i pragnę, żeby zaistniały w przestrzeni realnej”.
W jedenastym odcinku podcastu „Głosy Humanistyki” poznasz znakomitego polskiego malarza i jego niezwykłe podejście do sztuki!
Spotkanie ze sztuką w świątecznej atmosferze
Jesteśmy we Wrocławiu, na Placu Polskim, przed starym gmachem Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta. To jasny, monumentalny budynek, otoczony zielenią parku oraz licznymi rzeźbami i pomnikami. Widoczne na horyzoncie charakterystyczne kamienice wrocławskiego rynku, delikatnie rozmyte w deszczu, przypominają o bliskości serca miasta.
Podchodzimy do dużych drewnianych drzwi, które otwierają się z lekkim oporem, jakby chciały zachować atmosferę tego miejsca tylko dla wybranych. Wita nas ciepły, świąteczny nastrój – w holu stoi ogromna choinka, błyszcząca od żółtych światełek, a obok niej na jednej z rzeźb zawieszono czapkę mikołaja.
Profesor Krzysztof Skarbek czeka pod choinką i zaprasza nas na kawę do uczelnianej kawiarni. Wędrujemy za nim przez długie korytarze pełne studenckiej sztuki – od rzeźb, przez obrazy, aż po instalacje, które przyciągają wzrok w najmniej oczekiwanych miejscach. Po krótkiej rozmowie ruszamy dalej, na wyższe piętro, do biblioteki. Tam, w otoczeniu wysokich regałów pełnych książek o sztuce, czeka na nas przygotowany stolik. Zapach starych tomów i rytmiczne uderzenia deszczu o szyby tworzą idealną aurę do rozmowy o sztuce, nauce i inspiracjach profesora Skarbka.
Czy profesor Krzysztof Skarbek jest superbohaterem, którego szukamy?

Prace pełne twórczej ekspresji i obsypane nagrodami
Krzysztof Skarbek to artysta i profesor na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Znany jako malarz, muzyk i twórca multimedialny, prof. Skarbek wyróżnia się swoją wszechstronnością artystyczną i osobowością twórczą. Jego dzieła, przypisywane do nurtu nazywanego surrealistycznym neoekspresjonizmem, są przepełnione pozytywną energią i humorem.
Twórczość profesora została wyróżniona wieloma nagrodami, w tym Złotym Krzyżem Zasługi, Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” i odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Profesor Skarbek rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a następnie kontynuował je w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. W swojej karierze współtworzył grupy performerskie, takie jak Karuzela Braders oraz Gabinet Operacji Plastycznych i Odnowy Uczuć, organizował widowiska plenerowe i koncerty. W latach 80. współpracował z Pomarańczową Alternatywą Waldemara Fydrycha – antykomunistycznym ogólnopolskim ruchem happeningowym. Od 1989 r. występuje z zespołem „Połykacze pereł z Odry”, którego performanse uzupełniają jego instalacje artystyczne.
Sztuka, która z humorem demaskuje hipokryzję
Profesor Skarbek posiada w swoim twórczym dorobku ponad 400 wystaw i wystąpień zbiorowych oraz ponad 40 wystaw indywidualnych. Na szczególną uwagę zasługują dwie wystawy indywidualne w Galerii Miejskiej we Wrocławiu: „Obcy Chcą Być Dobrzy” (2016) i „Mity Olimpu wobec współczesności” (2021).
Prace profesora znalazły się też w opublikowanych zbiorach sztuki:
- „Kolekcja sztuki polskiej II połowy XX i XXI wieku” (autorka: Barbara Ilkosz, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Wrocław, 2016);
- „Wielka encyklopedia malarstwa polskiego” (red. Aleksandra Górska, Wydawnictwo Kluszczyński, Kraków, 2011).

Prywatnie prof. Krzysztof Skarbek uwielbia eksplorować i fotografować rafy koralowe. Interesuje się kulturą dawnej Japonii, a także badaniem współczesnej kultury. W wolnym czasie przygląda się sztuce industrialnej wynikającej z kultury fabrycznej, m.in. dźwiękom maszyn i produkcji. Jednak najbardziej lubi naturę, narciarskie wyprawy w góry i ciszę.
Mówi się, że artystą się nie jest, tylko się bywa. Natomiast można powiedzieć też inaczej – da się łączyć swoje życie z twórczością. Ponieważ nawet jak się śpi, zbiera się pomysły.
Sztuka współczesna jest w oczach profesora Skarbka idealnym narzędziem do wyrażania sprzeciwu wobec hipokryzji. Jako artysta stara się nie tylko tworzyć, lecz także angażować innych w dyskusję na temat wartości, które są mu bliskie. Poprzez sztukę stara się przełamać konwenanse, wprowadzając groteskę i humor jako środki mówienia o poważnych sprawach, takich jak przyszłość naszej cywilizacji czy strach przed obcym. Profesor podkreśla, że nie istnieje wielka sztuka bez poczucia humoru.
Moja sztuka nie byłaby moja, gdybym na jednym z głównych miejsc nie postawił humoru.
Sztuka współczesna ma nie tylko zachwycać pięknem, lecz także stanowić wyzwanie i odpowiedź na otaczający nas świat. Doświadczenia profesora, takie jak fascynacja kulturami wschodnimi i podróże, wpływają na sposób, w jaki postrzega sztukę, i na poruszane w niej tematy. Skarbek tworzy baśniowe przedstawienie naszej rzeczywistości, emanujące pozytywną energią i nieraz absurdalną wręcz dobrocią. Nasz rozmówca marzy o tym, aby jego obrazy znalazły odzwierciedlenie w przestrzeni realnej.
Trudna droga od studiów artystycznych do profesury
Podczas rozmowy wielokrotnie wracaliśmy do tematu procesu edukacji artystycznej. Dopytywaliśmy, jak wygląda rzeczywistość studenta sztuki i jaka droga prowadzi do profesury w tej dziedzinie. Profesor mówił o tym, jak trudne, ale i satysfakcjonujące może być wspieranie młodych twórców w stawianiu pierwszych kroków w świecie sztuki. Zastanawialiśmy się, czy można kogoś nauczyć kreatywności, czy raczej jest to talent wrodzony, który trzeba pielęgnować.
W jego oczach sztuka współczesna nie jest tylko pięknem, ale także wyzwaniem i odpowiedzią na otaczający świat. Jego własne doświadczenia, takie jak fascynacja kulturami wschodnimi i podróże, wpływają na sposób, w jaki postrzega sztukę i na poruszane w niej tematy. Skarbek tworzy w ten sposób baśniowe przedstawienie naszej rzeczywistości, które emanują pozytywną energią i nieraz, jak mówi nasz rozmówca, wręcz absurdalną dobrocią. Podkreśla również, że marzy o tym, aby jego obrazy znalazły odzwierciedlenie w przestrzeni realnej.
Z perspektywy dydaktyka profesor Skarbek podkreślił także, jak ważne jest, aby artyści nie tylko tworzyli, ale również formowali własną tożsamość i przemyślenia stanowiące fundament ich pracy. Przyznał, że studiowanie czystych sztuk przypomina wstąpienie do zakonu – kształtowanie artystycznej duszy i osobowości jest długim i wymagającym procesem, w którym istotne jest nie tylko przekazywanie wiedzy, lecz także inspirowanie do indywidualnych poszukiwań.
Czym właściwie jest sztuka?
Profesor Krzysztof Skarbek udowadnia, że sztuka może być zarówno narzędziem buntu, jak i sposobem na oswajanie chaosu współczesnego świata. Jego podejście do twórczości – pełne groteski, humoru i głębokiej refleksji – staje się inspiracją do myślenia o sztuce nie tylko jako o estetyce, ale również przestrzeni dla krytyki społecznej i indywidualnych poszukiwań.
Bohater odcinka zachęca, byśmy patrzyli na sztukę jak na most łączący różne perspektywy, kultury i epoki. W jego twórczości widać fascynację tradycjami artystycznymi, które przeplatają się z nowoczesnymi ideami i technikami. Sztuka, jak tłumaczy profesor, jest czymś więcej niż tylko obrazem na płótnie czy rzeźbą – jest zaproszeniem do rozmowy, do zadawania pytań, na które czasem nie istnieją łatwe odpowiedzi. To właśnie w tej otwartości na wieloznaczność tkwi siła i piękno sztuki.
W tym odcinku znajdziesz odpowiedzi na pytania:
- Czy sztuka może być nauką?
- Jaki jest cel w twórczości prof. Skarbka?
- Kto zdradza ideały artystyczne?
- Czy na sztuce wypada zarabiać?
- Jak ujarzmić groźne maszyny?
- Dlaczego cierpienie może być sztuką?
- Jak artysta przewiduje przyszłość?
Chcesz się dowiedzieć, czym jest czysta sztuka i co symbolizują czołgi strzelające kwiatami? A może ciekawi cię, czy artysta potrzebuje dyplomu oraz jak przewidywać przyszłość? Jeśli tak, koniecznie posłuchaj najnowszego odcinka „Głosów Humanistyki”!
Jeśli chcesz poznać więcej inspirujących postaci humanistyki i nauk społecznych, śledź media społecznościowe „Głosów Humanistyki” i bądź na bieżąco z kolejnymi odcinkami!
Zobacz inne aktualności















































































